μυελός των οστών

μυελός των οστών
Ιστός που περιέχεται στα οστά και αναγεννά μερικές κατηγορίες μορφολογικών στοιχείων του αίματος· αποτελείται από ένα πυκνό δίχτυ αργυρόφιλων ινιδίων, μέσα στο οποίο βρίσκονται δικτυοκύτταρα και αιμοποιητικά κύτταρα με πολυάριθμα αιμοφόρα τριχοειδή. Ο ενεργός μυελός των οστών έχει ζωηρό κόκκινο χρώμα· κατά τη γέννηση καταλαμβάνει όλα τα κενά της σπογγώδους ουσίας κάθε οστού και τον αυλό των διαφύσεων των επιμήκων οστών. Με το πέρασμα του χρόνου, ο μ.τ.ο. ελαττώνεται προοδευτικά και σιγά-σιγά ένας λιπώδης ιστός, στον οποίο και οφείλεται το χαρακτηριστικό χρώμα του ονομαζόμενου κίτρινου μυελού, ιστού πτωχού σε αιμοποιητικά κύτταρα, αλλά ικανού, όταν δεχτεί διάφορα ερεθίσματα, να επανακτήσει την αρχική του λειτουργία. Στον ενήλικο, ερυθρός μυελός βρίσκεται στις επιφύσεις των επιμήκων οστών, σε μερικά πλατιά οστά (στέρνο, πλευρές, κρανιακά οστά) και στα σώματα των σπονδύλων: υπολογίζεται ότι η ολική του μάζα φτάνει το βάρος των 1,5 - 3,5 κιλών. Στον μ.τ.ο. σχηματίζονται τα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα κοκκιώδη λευκά αιμοσφαίρια (κοκκιοκύτταρα) και τα αιμοπετάλια, και βρίσκονται όλα τα κύτταρα - προβαθμίδες των στοιχείων αυτών. Η αιματολογία έχει από καιρό μελετήσει τη μορφολογία των κυτταρικών σειρών, από τις οποίες προέρχονται (αφού περάσουν από ποικίλα στάδια ωρίμασης) τα στοιχεία που εισέρχονται στην κυκλοφορία· σε φυσιολογικές συνθήκες τα ανώριμα κύτταρα παραμένουν στο εσωτερικό του μυελού χωρίς να περνούν στο αίμα, ενώ, με μηχανισμούς που ακόμα δεν είναι πλήρως γνωστοί, τα ώριμα στοιχεία παράγονται και εισέρχονται στην κυκλοφορία, ανάλογα με τις ανάγκες του οργανισμού. Οι κυτταρικές σειρές των ερυθροκυττάρων, κοκκιοκυττάρων και αιμοπεταλίων φαίνεται ότι έχουν κοινούς προγεννήτορες· κατά την άποψη ορισμένων ερευνητών όλα αυτά τα κύτταρα προέρχονται από έναν και μόνο τύπο κυττάρου, την αιμοϊστιοβλάστη, που προέρχεται από τα κύτταρα του δικτυοενδοθηλιακού συστήματος. Η διαδικασία κατά την οποία από τα βασικά κύτταρα γεννιούνται τα διάφορα είδη κυττάρων ονομάζεται διαφοροποίηση. Αλλοιώσεις στη διαδικασία διαφοροποίησης, ωρίμασης και πολλαπλασιασμού χαρακτηρίζουν μερικές παθολογικές καταστάσεις, όπως οι λευχαιμίες. Εκτός από τις κυτταρικές σειρές που αναφέρθηκαν, υπάρχουν στον μ.τ.ο. και άλλα κύτταρα, όπως πλασματοκύτταρα, μονοκύτταρα και λεμφοκύτταρα· η δραστηριότητά τους, μαζί με των δικτυοκυττάρων, καθορίζει τη συμμετοχή του μ.τ.ο. σε όλες τις λειτουργίες του δικτυοϊστιοκυτταρικού συστήματος. Ο μ.τ.ο. μπορεί να εξεταστεί με σχετική ευκολία, λαμβανόμενος με κατάλληλες βελόνες από τα οστά που τον περιέχουν· συνήθως αναρροφάται από το στέρνο ή από τη λαγόνιο ακρολοφία· η μικροσκοπική του εξέταση είναι χρησιμότατη και μερικές φορές απαραίτητη για τη διάγνωση ενός ορισμένου αριθμού παθήσεων των αιμοποιητικών οργάνων (π.χ. για τη λευχαιμία) και άλλων νόσων. Γίνονται επίσης καλλιέργειες του μ.τ.ο. για τη διάγνωση λοιμωδών νοσημάτων. Στην εποχή μας γίνονται και μεταμοσχεύσεις μ.τ.ο. για τη θεραπεία σοβαρών παθολογικών καταστάσεων, που χαρακτηρίζονται από μεγάλη ελάττωση της μυελικής λειτουργίας, (π.χ. απλασίες από ιονίζουσα ακτινοβολία)· τα αποτελέσματα όμως ήταν ασταθή. Αριστερά, τομή του μυελού των οστών: διακρίνονται ένα οστέινο πετάλιο, τα μεγάλα κενοτόπια υπολείμματα των λιπωδών κυττάρων και πολυάριθμοι πυρήνες των κυττάρων που παράγουν τα μορφολογικά στοιχεία του αίματος (ερυθρά και λευκά αιμοσφαίρια)? στη μέση, μικροφωτογραφία εγκάρσιας τομής του νωτιαίου μυελού (η χρώση έχει γίνει με άλατα αργύρου): στο κέντρο φαίνεται ο επενδυματικός σωλήνας, γύρω από τον οποίο και σε σχήμα Η βρίσκεται η φαιά ουσία (πορτοκαλί χρώμα). Από τα πρόσθια κέρατα (αριστερά, άνω και κάτω) βγαίνουν οι νευρίτες των κινητικών νευρώνων στα οπίσθια κέρατα (δεξιά, άνω και κάτω) φτάνουν οι νευρικές ίνες, που σχηματίζουν τις αισθητικές ρίζες. Ο νωτιαίος μυελός περιβάλλεται από τις μήνιγγες και λιπώδη ιστό (πορτοκαλί χρώμα)? δεξιά, τομή κλαδιού συκιάς (ficus carica) με τον μυελό στο κέντρο του κλαδιού.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Look at other dictionaries:

  • μυελός — ο (ΑΜ μυελός) φρ. «μέχρι μυελού οστέων» σε μεγάλο βαθμό, καθ ολοκληρίαν, τελείως, εντελώς («είναι ερωτευμένος μέχρι μυελού οστέων») νεοελλ. φρ. α) «νωτιαίος μυελός ανατ. το τμήμα τού κεντρικού νευρικού συστήματος το οποίο περιέχεται μέσα στον… …   Dictionary of Greek

  • αίμα — Ρευστός ιστός του οποίου τα στερεά κυτταρικά στοιχεία αιωρούνται σε μια ροώδη μεσοκυττάρια ουσία, που ονομάζεται πλάσμα. Κυκλοφορεί σε ένα σύστημα αγγείων, το κυκλοφορικό σύστημα, και αντιπροσωπεύει για τα ανώτερα ζώα το μέσο με το οποίο… …   Dictionary of Greek

  • μυαλό — και μνυαλό, το (Μ μυαλό και μυαλόν) 1. εγκέφαλος («με αλοσκόρπιστα μυαλά», Σολωμ.) 2. ο μυελός τών οστών, το μεδούλι («αυτό το κόκαλο είναι γεμάτο μυαλό») 3. ο νωτιαίος μυελός 4. νους, κρίση, διάνοια («κοφτερό μυαλό») 5) φρόνηση, σύνεση, ευφυΐα… …   Dictionary of Greek

  • μεσογειακή αναιμία — Κληρονομούμενη μορφή αιμολυτικής αναιμίας, που οφείλεται σε γενετική διαταραχή της σύνθεσης της αιμοσφαιρίνης (θαλασσαναιμία) και χαρακτηρίζεται από ελάττωση ή πλήρη κατάργηση της β αλυσίδας (β θαλασσαναιμία), που έχει ως αποτέλεσμα την άνιση… …   Dictionary of Greek

  • σώμα — Γενικό όνομα που δίνεται σε μια ποσότητα ύλης. Σώματα επομένως είναι όλα τα αντικείμενα με τις ιδιότητες τους (σχήμα, διαστάσεις, βάρος κλπ.)· ουσία, αντίθετα, είναι η ποιότητα της ύλης από την οποία αποτελούνται τα σ. Για μεγαλύτερη ακριβολογία… …   Dictionary of Greek

  • νεοπλασίες — Λέγονται και όγκοι. Παθολογικοί σχηματισμοί που οφείλονται σε άτακτο πολλαπλασιασμό κυττάρων. Οι ν. διακρίνονται με ιστολογικά και κλινικά κριτήρια που μπορεί να συμπίπτουν σε καλοήθεις και κακοήθεις. Καλούνται καλοήθεις οι ν. που σχηματίζονται… …   Dictionary of Greek

  • εγκεφαλοπάθεια, σπογγοειδής — Ομάδα σποραδικών (αυτόματης εμφάνισης, χωρίς αναγνωριζόμενη αιτία), μεταδιδόμενων ή κληρονομικών εγκεφαλοπαθειών, που παρουσιάζουν ποικιλία στον χρόνο επώασης και στην ταχύτητα εξέλιξης, είναι όμως πάντα θανατηφόρες, αφού μέχρι τώρα δεν υπάρχει… …   Dictionary of Greek

  • πρωτογενής — Ζωγράφος και γλύπτης που έζησε στο τέλος του 4ου αι. π.Χ. Ο Πλίνιος τον αναφέρει ως σύγχρονο του Απελλή και του Αριστείδη. Καταγόταν από φτωχή ροδιακή οικογένεια και γεννήθηκε στην Καύνο της Καρίας. Εργάστηκε τόσο στη Ρόδο, όσο και στην Αθήνα. Ο… …   Dictionary of Greek

  • αιμολυτικές αναιμίες — Αναιμίες ποικίλης αιτιολογίας, διάρκειας και πρόγνωσης, που έχουν κοινό χαρακτηριστικό την υπέρμετρη καταστροφή των ερυθροκυττάρων. Η υπέρμετρη καταστροφή των ερυθρών αιμοσφαιρίων δεν συνεπάγεται κατ’ ανάγκην αναιμία, γιατί αυξημένη παραγωγή… …   Dictionary of Greek

  • μεσόδερμα — Το μεσαίο βλαστικό δέρμα, το οποίο παρεμβάλλεται ανάμεσα στο εξώδερμα και στο εσώδερμα, και το οποίο σχηματίζεται στο στάδιο του γαστριδίου της εμβρυϊκής ανάπτυξης των τριπλοβλαστικών οργανισμών. Από το μ. σχηματίζονται οι συνδετικοί ιστοί, τα… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”